محمدرضا شفیعی کدکنی را بشناسیم
محمدرضا شفیعی کدکنی فقیه، ادیب، نویسنده، پژوهشگر و شاعر مجموعه شعر در کوچه باغ‌های نشابور و به کجا چنین شتابان با تخلص م. سرشک روز ۱۹ مهر ۱۳۱۸ متولد شد.محمدرضا شفیعی کدکنی که بیش‌تر به عنوان پژوهشگر، منتقد و استاد زبان و ادبیات فارسی معروف است، یکی از چهره‌های مطرح شعر معاصر ایران به شمار می‌رود که از دهه ۵۰ به جرگه شاعران پیوست و یکی از شاخص‌ترین چهره‌های شعر معاصر ایران زمین به شمار می‌رود.
بیوگرافی محمدرضا شفیعی کدکنی
محمدرضا شفیعی کدکنی در نوزدهم مهرماه ۱۳۱۸ در کدکن از روستاهای قدیمی بین نیشابور و تربت حیدریه به دنیا آمد. شفیعی کدکنی هرگز به دبستان و دبیرستان نرفت و از آغاز کودکی نزد پدر خود (که روحانی بود) و محمدتقی ادیب نیشابوری (ادیب نیشابوری دوم) به فراگیری زبان و ادبیات عرب پرداخت (در هفت‌سالگی تمام الفیهٔ ابن مالک را از حفظ بود) و فقه، کلام و اصول را نزد شیخ هاشم قزوینی (معروف به «فقیه آزادگان») فراگرفت.
وی پس از مرگ شیخ هاشم، تا آخرین مراحل درس خارج فقه را نزد سید محمدهادی میلانی خواند و در این دوره با سید علی خامنه‌ای رهبر کنونی جمهوری اسلامی ایران، هم‌درس بود. او به پیشنهاد دکتر علی‌اکبر فیاض در دانشگاه فردوسی مشهد نام‌نویسی کرد و در کنکور آن سال نفر اول شد و به دانشکدهٔ ادبیات رفت و مدرک کارشناسی خود را در رشتهٔ زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه فردوسی، و مدرک دکتری را نیز در همین رشته از دانشگاه تهران گرفت. او مدتی در بنیاد فرهنگ ایران و کتابخانه مجلس سنا به کار اشتغال ورزید و سپس به عنوان استاد دانشکده ادبیات تهران در رشته سبک شناسی و نقد ادبی به کار مشغول شد.دکتر شفیعی همچنین مدتی را بنا به دعوت دانشگاه‌های آکسفورد انگلستان و پرینستون آمریکا و ژاپن به عنوان استاد به تدریس و تحقیق اشتغال داشت. شفیعی کدکنی از سال ۱۳۴۸ تاکنون استاد دانشگاه تهران است. بدیع‌الزمان فروزانفر زیر برگهٔ پیشنهاد استخدام وی نوشته بود «احترامی است به فضیلت او». شفیعی از جمله دوستان نزدیک مهدی اخوان ثالث، شاعر خراسانی، به‌شمار می‌رود و دلبستگی خود را به اشعار وی پنهان نمی‌کند.
آغاز شعر سرودن شفیعی کدکنی
شفیعی کدکنی سرودن شعر را از جوانی به شیوه قدمایی آغاز کرد و پس از چندی به سبک نو مشهور به نیما یوشیج روی آورد. با انتشار دفتر شعر در کوچه باغ‌های نشابور نام‌آور شد. آثار شفیعی را می‌توان به سه گروه انتقادی و نظری و مجموعه اشعار خود وی تقسیم کرد. وی با انتشار دفتر شعر در کوچه باغ‌های نشابور نام‌آور شد. شفیعی کدکنی را باید در زمره شاعران اجتماعی دانست، او در اشعار خود تصویری از جامعه ایرانی در دههٔ ۴۰ و ۵۰ خورشیدی را بازتاب می‌دهد و با رمز و کنایه آن دوران را به خواننده نمایانده، دلبستگی و گرایش فراوان به آئین و فرهنگ ایرانی و به خصوص خراسان را نشان می‌دهد.
آثار محمدرضا شفیعی کدکنی
مجموعه اشعار
- ۱۳۴۴ – زمزمه‌ها
- ۱۳۴۴ – شبخوانی
- ۱۳۴۷ – از زبان برگ
- ۱۳۵۰ – در کوچه‌باغ‌های نشابور
- ۱۳۵۶ – بوی جوی مولیان
- ۱۳۵۶ – از بودن و سرودن
- ۱۳۵۶ – مثل درخت در شب باران
- ۱۳۷۶ – هزارهٔ دوم آهوی کوهی (مرثیه‌های سرو کاشمر، خطی ز دل تنگی، غزل برای گل آفتابگردان، ستاره‌ی دنباله‌دار و در ستایش کبوترها)
- ۱۳۹۹ – طفلی به نام شادی
هفت دفتر زمزمه‌ها، شبخوانی، از زبان برگ، در کوچه‌باغ‌های نشابور، مثل درخت در شب باران، از بودن و سرودن، بوی جوی مولیان در مجموعه‌ای به نام آیینه‌ای برای صداها که برگرفته از شعری به همین نام از دفتر بوی جوی مولیان است، گردآوری شده است.
نمونه شعر شفیعی کدکنی
به کجا چنین شتابان؟
گون از نسیم پرسید
دل من گرفته زینجا
هوس سفر نداری
ز غبار این بیابان؟
همه آرزویم اما
چه کنم که بسته پایم
به کجا چنین شتابان؟
به هر آن کجا که باشد
بجز این سرا، سرایم!
سفرت به خیر اما
تو و دوستی خدا را
چو ازین کویر وحشت
به سلامتی گذشتی
به شکوفه‌ها، به باران
برسان سلام ما را!
نشان عالی هنر برای صلح شفیعی کدکنی
در مهر ۱۳۹۸ در هفتمین دورهٔ جشنوارهٔ بین‌المللی هنر برای صلح، «نشان عالی هنر برای صلح» به سببِ بیش از نیم قرن تلاش در اعتلای فرهنگ و ادب پارسی به محمدرضا شفیعی کدکنی اهدا شد.
دیدگاه‌ها