قیام 14 و 15 خرداد
14 و 15 خرداد از روزهای مهم و سرنوشت‌ساز در تاریخ انقلاب اسلامی و نظام جمهوری اسلامی ایران است. اساس تفکر امام در نهضت و انقلاب اسلامی بر مبنای مردم بود و ایشان آگاهی مردم را اولین رکن اساسی برای نهضت و انقلاب می‌دانستند. چهاردهم و پانزدهم خرداد، مظهر پیوند جاودان و تاریخی و اوج تجلی دلبستگی عمیق و ناگسستنی میان امام و امت و نشانی آشکار از تبعیت، فرمانبرداری و دلدادگی حقیقی ملت از ولایت است، که این خود یکی از رموز اصلی پیروزی انقلاب اسلامی و بقاء نظام اسلامی در طول تاریخ معاصر بوده است. قیام خونین یوم‌الله پانزدهم خرداد، سرآغاز پیروزی انقلاب اسلامی در بهمن ماه 1357 بود که باعث تسریع در روند شکل‌گیری مبارزات و سرانجام پیروزی انقلاب اسلامی شد.
قیام پانزده خرداد، نهضتی خودجوش و مردمی در تهران، قم و برخی از شهرهای دیگر در اعتراض به دستگیری امام خمینی در ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ بود. زمینه‌های سیاسی و اجتماعی و دینی این قیام به دهه ۱۳۳۰ ه.ش و اقدامات تحریک‌آمیز نظام حاکم بازمی‌گردد، اما مهم‌ترین حادثه که منجر به شروع قیام شد، سخنرانی امام خمینی در مدرسه فیضیه قم و پخش خبر آن در کشور بود. امام خمینی در این سخنرانی به‌شدت و به‌صراحت به شاه و اسرائیل حمله کرد، به‌دنبال این سخنرانی، امام خمینی در سحرگاه ۱۵ خرداد در منزل خود در قم دستگیر و به تهران منتقل شد و مردم همان روز در قم و تهران و دیگر شهرها به خیابان‌ها ریختند و قیام پانزده خرداد شکل گرفت.
تظاهرات در قم، تهران و ورامین به مقابله حکومت انجامید و تعدادی از مردم کشته و مجروح شدند، درباره تعداد شهدای این قیام نظر واحدی وجود ندارد؛ در اسناد ساواک تعداد شهدا صدها تن ثبت شده است.
قیام پانزده خرداد نقطه عطفی در مبارزات ملت ایران در برابر حکومت پهلوی بود که استمرار یاد و خاطره آن به قیام سراسری ۱۳۵۷ ه.ش و پیروزی انقلاب اسلامی انجامید.
امام خمینی روز 15 خرداد را همچون عاشورا روز عزای عمومی ملت مظلوم دانست و روز حماسه و تولد جدید اسلام و مسلمانان نامید. بعد از انقلاب در سال 1357 این روز در تقویم ایران، تعطیل رسمی اعلام شد و همه ساله مراسم‌هایی به این مناسبت برگزار می‌شود.
دیدگاه‌ها