آیـیـنـه‌ی آب «جغرافیای علمی و فرهنگی رودخانه دز در شهرستان دزفول»

کتاب آیـیـنـه‌ی آب «جغرافیای علمی و فرهنگی رودخانه دز در شهرستان دزفول» نوشته‌ی علی علی­نژاد، دزفول از کهن‌ترین شهرهای استان خوزستان به‌‌حساب می‌­آید و ویژگی­‌های تاریخی و فرهنگی قابل توجهی دارد، که در این کتاب به این ویژگی‌ها می‌پردازیم.

برشی از کتاب 

در زمان­‌های قدیم، گرمای طاقت‌فرسای دزفول مردم را به فکر احداث کهف‌هایی (غارهایی) در دیواره سنگی رودخانه «دز» انداخت.

این غارها که در گویش دزفولی «کتKat » نامیده می‌­شوند، جایگاه اختصاصی و مناسبی برای استراحت مردم دزفول در تابستان بودند.

یکی از این «کت­‌ها» که دهانه آن از دیگران متمایزتر و بزرگ­تر است به «کت حج فرج» موسوم است.

گفته شده است که بانی و سازنده این کَت، فردی خیّر به نام «حاج فرج الله» بوده که در ابتدا آن را برای طّلاب ساخت.

در فصل تابستان برای درس خواندن در مضیقه نباشند و بعدها به یک استراحتگاه عمومی تبدیل شد و در آن زمان‌­ها، برای ورود به آن «کَت» احتیاجی به گرفتن اجازه از دیگران نبود.

کَتِ حج فرج، در حال حاضر متأسفانه مخروبه و غیرقابل‌استفاده است.

آنچه در این کتاب می‌خوانیم 

• اکوسیستم رود دز

• بیشه عباس‌­آباد

• دره توبیرون

• پل ساسانی

• انتقال آب

• چال­کندی

• مکان‌های دیدنی نزدیک به دره چال­کندی دزفول

• آفت رودخانه دز

• کت­‌های معروف کنار رودخانه دز

• حکایت دره ارواح

• سَربِطاق یا سرداب دزفول