طلایه‌داران عرصه‌ی سلامت

کتاب طلایه داران عرصه‌ی سلامت اثر محراب عبدالهی (خاطرات خواندنی و آثار ادبی بهورزان)،

در سال 1363 وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی به منظور آگاهی یافتن از دشواری‌های موجود وضعیت بهداشت و درمان کشور و روشن شدن خطوط اصلی برنامه‌های بعدی خود، دست به انجام تحقیقی وسیع زد. این تحقیق که 10 درصد جمعیت شهری و روستایی کشور را در برداشت نشان داد که بیش از 40 درصد کل مرگ‌ها مربوط به 5 سال اول زندگی کودکان است که حدود 80 درصد آنها در 12 ماه اولشان اتفاق می‌افتد و علت اکثر این مرگ و میرها را 6 بیماری قابل پیشگیری با واکسن (سل، سیاه سرفه، سرخک، پولیو، دیفتری، کزاز)، بیماری‌های اسهالی و سایر بیماری‌های عفونی ساده و قابل پیشگیری تشکیل می‌دهد.چنین نتایجی از وضعیت بیماری و مرگ به ویژه در اولین سال‌های زندگی کودکان، رقت‌انگیز و تکان دهنده بود و بیانگر این حقیقت بود که قسمت عمده‌ی گرفتاری‌ها با انجام اقداماتی ساده با آموزش خانواده‌ها و با تربیت نیروهای ساده‌ای که قادر به برقراری ارتباطی صحیح با اکثر مردم باشند، برطرف می‌شود. بر همین اساس فکر راه‌اندازی شبکه‌های بهداشتی درمانی و تشکیل و گسترش واحدهایی به نام «خانه بهداشت» در سطح روستاهای کشور شکل گرفت و در کنار آن با ایجاد مراکز آموزش بهورزی، تربیت نیروهای برجسته روستایی به نام «بهورز» آغاز شد که امروز به فضل خداوند و همت خودشان از ارزش والایی برخوردارند. کشور 4236 نفر بود که البته آموزش کافی نداشتند، ولی به تدریج با آموزش آنان در سراسر کشور، تعدادشان افزایش یافت، به طوری که امروز بیش از 30 هزار بهورز زن و مرد در روستاهای کشور مشغول انجام یکی از مقدس‌ترین خدمات هستند. روش خاص انتخاب و آموزش بهورزان در موقعیت فعلی آنها و موفقیت نظام بهداشت و درمان کشور بسیار مؤثر است؛ آن‌ها از میان دختران و پسران جوان و بومی روستایی آموزش دیده، انتخاب می‌شوند و در طول مدت 2 سال آموزش تئوری، عملی و کارآموزی تحت سرپرستی مربیانی دلسوز و علاقه‌مند و به روشی کاملاً اختصاصی، چگونگی ارائه خدمت به مردم را می‌آموزند و به کار می‌گیرند.این سربازان گمنام عرصه‌ی پیکار با بیماری و مرگ، در مدت 9 سال خدمت خود موفق شدند تا دستاوردهای عظیمی برای کشور داشته باشند از جمله:

– کاهش میزان بیماری‌های زنان و کودکان روستایی، یعنی دو قشر آسیب‌پذیر جامعه، با انجام مراقبت‌های مختلف دوران بارداری، زایمان و کودکی

– کاهش قابل ملاحظه‌ی مرگ و میر زنان و کودکان بطوری که میزان مرگ کودکان زیر یک سال از 51 در هزار تولد زنده در سال 1363 به 37 در هزار تولد زنده در سال 1370 رسید، یعنی پیشگیری از مرگ 28 هزار کودک زیر یک سال در هر سال.

– بالا بردن سطح آگاهی و دانش مردم در مورد مسائل بهداشتی و راه‌حل آنها.

– اینها و بسیاری دیگر، همگی ثمره‌ی تلاش پرارزش عزیزان بهورز و مربیان فداکار آنهاست که در کنار فعالیت‌های کارشناسان، مدیران و مسئولان بخش بهداشت و همکاری سایر بخش‌های توسعه، حاصل آمده است.

برای قدردانی و تشکر از این عزیزان روز «12 شهریور» هر سال به نام «روز بهورز» نامگذاری شده است. 

در این کتاب تلاش شده تا گزیده­‌ای از خاطرات و آثار ادبی بهورزان که از 30 سال پیش تاکنون در فصلنامه بهورز چاپ گردیده، جمع ­آوری و در قالب کتابی منتشر نماید تا همه‌ی بهورزان عزیز، بتوانند با خاطرات و آثار همکاران خود آشنا شوند و به فرزندان و آیندگان خود بیاموزند که چه فداکاری‌ها و از خودگذشتگی‌ها از خود نشان داده‌اند تا بتوانند نام جمهوری اسلامی ایران را در دنیا پرآوازه و پرچم مقدس کشورمان را بر قله‌های رفیع سلامت برافراشته کنند.

آنچه در این کتاب می‌خوانیم 

• نقش بهورزان در نظام سلامت

• اولین خانه بهداشت و اولین بهورز

• مروری بر بیانات روسای جمهور و وزرای بهداشت در مورد بهورز

• پای صحبت اولین بهورز کشور

• خاطرات بهورزان

• آثار ادبی بهورزان (1)

• آثار ادبی بهورزان (2)

• آثار ادبی بهورزان (3)